Pas op voor tandsteen!
Tandsteen oftewel ‘Hardgeworden’ tandplak, is niet meer weg te poetsen met een tandenborstel. Plak en voedselresten kunnen binnen 48 uur mineraliseren tot een harde laag tandsteenkristallen. Door tandsteen lijkt het gebit niet alleen lelijker, óók het tandvlees en het glazuur wordt aangetast. De oorzaken van tandsteen én hoe tandsteen kan worden voorkomen of verwijderd, wordt beschreven in dit artikel.
Lees ook: Top 10 middelen – Zelf verwijderen – Oplossing
Hoe ontstaat tandsteen?
Tandsteen, ook wel calculus genoemd, ontstaat doordat kalk (en fosfaat) uit het speeksel zich mengt met achtergebleven tandplak, waardoor de gehele samenstelling verhardt. Tandsteen geeft de tand een reliëfachtige structuur waarin mondbacteriën en kleurstoffen (uit bijvoorbeeld koffie of nicotine) eenvoudig kunnen neerslaan en resulteren in tandbederf, slechte adem en tandvleesontstekingen.
Zonder de aanwezigheid van tandplak kan er geen tandsteen ontstaan. Het blijkt nog niet zo eenvoudig om tandplak te voorkomen. Hoe tandsteen het beste kan worden bestreden is te lezen in dit artikel.
Poetsen alleen is niet genoeg
Ook mensen die dagelijks goed poetsen kunnen last hebben van veel tandsteen. Een tandenborstel bereikt namelijk niet alle plekjes in de mond even goed. Door naast te poetsen óók te flossen en te spoelen met ‘actief zuurstof’ kan de vorming van tandsteen in de kiem worden gesmoord.
Gebruik daarvoor een goede tandpasta tegen tandsteen (PerioTherapy), een flosboogje (Comfort Clean) en spoelingen met actief zuurstof (Oxyfresh).
Als tandsteen zich eenmaal heeft gevormd kan worden besloten zelf tandsteen te verwijderen met een tandsteen verwijderaar of naar de tandarts te gaan.
Een overzicht van de beste 10 middelen tegen tandsteen kan worden geraadpleegd op deze pagina.
Tandsteen onder het tandvlees
Er wordt onderscheid gemaakt tussen subgingivaal en supragingivaal tandsteen. Subgingivaal tandsteen is niet direct zichtbaar omdat het zich bevindt in de 1-3 mm diepe groefjes (pockets) ónder het tandvlees. Deze ruimtes zijn normaal. Meestal als de pockets dieper worden dan 3 mm, is er sprake van een serieuze ontsteking en is het belangrijk langs de tandarts te gaan. Lees meer over kosten tandsteen verwijderen.
Supragingivaal tandsteen daarentegen, is wél zichtbaar en bevindt zich boven het tandvlees. Tandsteen boven het tandvlees bestaat uit 40% mineralen en is daarom iets eenvoudiger te verwijderen dan tandsteen onder het tandvlees , dat bestaat uit 60% mineralen. Zichtbaar (beginnend tandsteen) kan desgewenst zelf worden verwijderd met een speciaal haakje.
Gevolgen en Symptomen
Tandsteen op zich is niet zozeer het probleem. Echter, de schadelijke bacteriën kunnen zich wél eenvoudiger vastklampen, omdat tandsteen het tandoppervlak ruwer maakt. Door de aanwezigheid van tandsteen wordt een goede mondhygiëne bemoeilijkt. Gladde tanden zijn nu eenmaal makkelijker schoon te houden. Tandsteen zorgt op den duur voor problemen. Hieronder beschrijven we een aantal van deze gevolgen.
- Gaatjes of tandbederf, omdat de bacteriën een zuur afscheiden dat het tandglazuur beschadigt. Ook het kaakbot kan (na jaren) worden aangetast.
- Doordat bacteriën in het tandsteen de weefsels aantasten, ontstaan er ontstekingen zoals gingivitis en parodontitis. Het tandvlees raakt geïrriteerd en trekt zich steeds verder terug waardoor er diepere pockets ontstaan. Tandsteen bemoeilijkt tevens de genezing in die pockets. In deze fase is het belangrijk om naar de tandarts te gaan.
- Als gevolg van een tandvleesontsteking kunnen hart en vaatziekten ontstaan. Bacteriën kunnen via ontstoken mondweefsels het lichaam gemakkelijker binnendringen. Ook vroeggeboorte kan een gevolg zijn van ontstoken tandvlees.
- Omdat tandsteen de tand trakteert op een ruwe oppervlakte, kunnen kleurstoffen uit wijn, frisdrank en nicotine zich makkelijker hechten, waardoor tanden bruin en soms zwart verkleuren.
Behandeling – wat te doen – voorkomen.
Wat te doen tegen tandsteen? Er zijn verschillende manieren om tandsteen te voorkomen, waaronder poetsen, flossen en spoelen met de juiste middelen. Een aantal tips zijn te lezen in dit artikel. Tegelijkertijd kan het meehelpen de ph waarde van de mond te beïnvloeden.
In een mondholte met een lage ph waarde (hoge zuurgraad) kunnen bacteriën en tandplak beter overleven. Daarnaast blijkt in een mondholte met een hoge ph waarde tandsteen sneller te ontstaan.
Door de ph waarde in de mond gemiddeld (6,5) te houden kunnen beide processen vermeden worden. Spoelen met natriumbicarbonaat (Oxyd8) houdt de ph waarde op peil. Daarnaast is het erg zinvol om te flossen, te stoken en te ragen. Zo lang er geen tandplak aanwezig is, kan tandsteen zich niet ontwikkelen. Wees kritisch op de producten die je gebruikt, het ene product is beter dan de andere. Voor een overzicht van de beste 10 wapens tegen tandsteen klik hier.
In het volgende artikel kan men 10 tips lezen over tandsteen voorkomen en verwijderen. In sommige gevallen is er zoveel tandsteen gevormd dat het professioneel verwijderd moet worden. Lees in dat geval ook: is tandsteen verwijderen pijnlijk?